704 пак.
Раб. тэл.: 284-07-76

Дырэктар філіяла "Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы" Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

Творчая біяграфія:

1962 г. нараджэння, беларус. У 1983 г. скончыў філалагічны факультэт Магілёўскага педагагічнага інстытута імя А.А.Куляшова па спецыяльнасці "руская мова і літаратура". У 1983 г. паступіў ў аспірантуру Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР. На працягу 1985 – 1986 гг. служыў у радах Савецкай Арміі. Пасля заканчэння аспірантуры ў 1988 г. прыняты на працу ў Інстытут літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР. Прайшоў шлях ад малодшага навуковага супрацоўніка да дырэктара.

У 1989 г. паспяхова абараніў кандыдацкую дысертацыю на атрыманне вучонай ступені кандыдата філалагічных навук, у 2000 г. абараніў дысертацыю на атрыманне вучонай ступені доктара філалагічных навук. У 2013 г. прысуджана вучонае званне прафесара.

Па выніках навуковых даследаванняў Саверчанка І.В. апублікаваў 9 манаграфічных прац, падрыхтаваў 9 тэксталагічных выданняў і дапаможнікаў, дзве мастацкія кнігі, а таксама звыш 300 раздзелаў і артыкулаў у рэцэнзуемых выданнях.

У кнізе "Старажытная паэзiя Беларусi XVI – першая палова XVII ст." (Мн., 1992) Саверчанка І.В. упершыню ў філалагічнай навуцы выявіў важнейшыя здабыткі паэтычнай культуры Беларусі, на канкрэтных прыкладах даказаў высокі ўзровень мастацка-эстэтычнага развіцця беларускага прыгожага пісьменства ў даўнія часы. У дадатку да выдання змясціў адшуканыя асабіста ў архівах і кнігасховішчах рарытэтныя помніка нацыянальнай паэзіі, геральдычныя і эмблематычныя вершы.

На старонках манаграфіі "Сымон Будны – гуманiст i рэфарматар" (Мн., 1993) вучоным асветлена станаўленне гуманістычнай ідэалогіі і пашырэнне рэфармацыйных ідэй на беларускіх землях, паказана іх ўздзеянне на фарміраванне рэфармацыйнай культуры як феномена духоўнага жыцця нацыі.

У даследаванні "Кніжна-пісьмовая культура Беларусі: Адраджэнне і ранняе Барока" (Мн., 1998) Саверчанка І.В. вызначыў ключавую ролю кнігі і багатай кніжнай традыцыі XVI – XVII стст. для прагрэсу краіны, адукацыі і асветы народа, дасягнення міжканфесійнага міру. Манаграфічная праца мае выключную навуковую каштоўнасць з пункту гледжання культуралагічнай і аўтарскай атрыбуцыі помнікаў даўняга пісьменства і літаратуры Беларусі. На падставе усебаковага аналізу зместу, выяўлення творчай матывацыі і аўтарскай самаідэнтыфікацыі, у кнізе доказна пацверджана прыналежнасць да нацыянальнага пісьменства і кніжнай культуры многіх выдатных майстроў слова мінулага, якія пісалі на царкоўнаславянскай, польскай і лацінскай літаратурных мовах, пашыраных на той час у Беларусі. Асветлены маштабы інтэртэкстуальнасці ў старажытнай беларускай кніжна-пісьмовай культуры, раскрыты разнабаковыя сувязі нацыянальнай эліты з еўрапейскімі кнігавыдавецкімі, інтэлектуальнымі і адукацыйнымі цэнтрамі, дыскусіі і творчыя абмены з тагачаснымі лідэрамі думкі. Выяўлена фенаменальная рыса беларускай пісьмовай і кніжнай культуры, у якой арганічна спалучаліся народныя, агульнаславянскія, антычныя, грэка-візантыйскія і заходне-раманскія традыцыі, што з'яўлялася стымулам яе імклівага росквіту. У дадатку да манаграфіі ўпершыню апублікаваны надзвычай каштоўныя творы пісьменства і інтэлектуальнай думкі Беларусі: "Тэзісы" І.Вельяміна-Руцкага, "Дыдаскалія" С.Косава, "Катэхізіс" І.Кунцэвіча, ананімная "Навука" (1627).

Манаграфічная праца "Паэтыка і семіётыка публіцыстычнай літаратуры Беларусі XVI – XVII стст." (Мн., 2012) у поўным аб'ёме раскрывае надзвычай высокую інтэлектуальную культуру беларускага народа эпохі Рэнесанса і Барока, дакладна акрэслівае галоўныя здабыткі тагачаснай філалагічнай і грамадскай думкі, місію майстроў слова ў справе сацыяльнага паразумення і грамадскай згоды. У манаграфіі выяўлена ўласна літаратурная і мастацка-эстэтычная каштоўнасць публіцыстычнай спадчыны выдатных майстроў мастацкага слова і бліскучых інтэлектуалаў, сярод якіх – Францыск Скарына, Васіль Цяпінскі, Стафан і Лаўрэнці Зізаній, Леў Сапега, Іпацій Пацей, Лявонцій Карповіч, Мялецій Сматрыцкі, Іасафат Кунцэвіч, Іосіф Вельямін-Руцкі, Андрэй Мужылоўскі, Афанасій Філіповіч, Сільвестр Косаў, Кірыла Транквіліён-Стаўравецкі, Сімяон Полацкі. Упершыню раскрыта жанравая шматстайнасць нацыянальнай публіцыстыкі, выяўлены галоўныя семантычныя дамінанты і прынцыпы структурна-кампазіцыйнай будовы публіцыстычных твораў, устаноўлена спецыфіка выкарыстання базавых мастацка-выяўленчых мікраэлементаў у творчасці таленавітых пісьменнікаў-публіцыстаў.

У наватарскіх навуковых працах вучоны вызначыў мастацкія вартасці і эстэтычныя дамінанты беларускага пісьменства і літаратуры перыяду Готыкі, Рэнесансу, Барока і Асветніцтва. Даследчык асвятліў паэтыку, творчы метад і мастацкія стратэгіі выдатных майстроў слова старажытнага часу, акрэсліў спецыфіку іх творчай індывідуальнасці.

Саверчанка І.В. падрыхтаваў шэсць капітальных выданняў помнікаў нацыянальнага прыгожага пісьменства і літаратуры ад старажытных часоў да пачатку XX ст.: "Францыск Скарына: выбраныя творы" (2008), "Беларуская літаратура X – XV стст." (2010), "Памятники литературы Беларуси X – XVIII вв." (2013), "Беларуская літаратура XVI ст." (2015), "Ладья сокровищ: произведения белорусских писателей XIX – начала XX века" (2015), "Шэдэўры пісьменства і літаратуры Беларусі X – XVII стагоддзяў" (2016). Тэксталагічныя выданні, падрыхтаваныя вучоным-філолагам, істотна пашыраюць уяўленні пра нацыянальную культуру, паказваюць яе глыбокія карані, раскрываюць велізарны духоўны патэнцыял беларускага народа.

Вучоны ўдзельнічаў у падрыхтоўцы факсімільнага ўзнаўлення скарынаўскага "Апостала" 1525 г., які выдаваўся Бонскім універсітэтам. Напісаў да выдання раздзел: "Тэалагічная тэматыка прадмоў Францыска Скарыны". Падрыхтаваў асобны том: «Кладезь мудрости и благодати. Фольклор и литературные памятники Беларуси» (М., 2010). Рыхтаваў анталогію шэдэўраў фальклора і літаратуры краін СНД, якая выйшла пад назвай: "Под парусом вечного неба. Фольклор и литературные памятники стран СНГ на русском и английском языках" (М., 2010). Саверчанка І.В. зрабіў значны ўклад у асэнсаванне беларуска-русскіх літаратурных і культурных узаемасувязей. Выконваў абагульняльную тэму: "Гісторыя беларуска-рускіх літаратурных сувязей" (Мн., 1993. Т.1), па выніках якой апублікаваў аб'ёмны раздзел: "На сумежжы культур: Рэнесанс, Рэфармацыя і ранняе барока". У ім прадставіў багаты фактычны матэрыял плённага і шматузроўневага ўзаемадзеяння паміж беларускімі і рускімі пісьменнікамі, дзеячамі культуры і духоўнымі асобамі. Вынікам вывучэння вучоным-філолагам англійскай і амерыканскай літаратуры стала серыя яго публікацый аб творчасці Уільяма Шэкспіра, Джэфры Чосера, Эрнеста Хеменгуэя, Уіяльяма Фолкнера, Эдгара По, Чарльза Дыкенса і Даніэля Дэфо.

Саверчанка І.В. апублікаваў тры кнігі пра выдатных дзеячаў культуры і палітыкі старажытнай Беларусі: "Канцлер Вялiкага Княства: Леў Сапега" (1992); "Астафей Валовіч: гісторыка-біяграфічны нарыс" (1992), "Апостал яднання i веры: Язэп Руцкi" (1994). Ён з'яўляецца аўтарам гістарычных аповесцей, хронік, эсэ і нарысаў, якія выдадзены асобнымі кнігамі: "Улада пячаткі" (2016) і "Блеск короны" (2015). Гістарычныя працы і літаратурна-мастацкія выданні Саверчанкі І.В. выконваюць важныя асветніцкія функцыі, спрыяюць умацаванню гістарычнай свядомасці грамадзян краіны, служаць патрыятычнаму выхаванню моладзі і ўмацаванню нацыянальнай ідэнтычнасці.

У акадэмічнай "Гісторыі філасофскай і грамадска-палітычнай думкі Беларусі" (2010. Т.2; 2013. Т.3) вучоны апублікаваў 11 капітальных раздзелаў, у якіх раскрыў ўзнікненне і важнейшыя этапы развіцця інтэлектуальнай думкі Беларусі ў старажытныя часы. Саверчанка І.В. апублікаваў на беларускай і нямецкай мовах брашуру па сацыяльнай філасофіі: "Чалавечае вымярэнне: інтэлектуальная і духоўная сферы (Мн., 2004). У працы ўсебакова абгрунтавана неабходнасць развіцця гуманітарных навук, мастацтваў, культуры і адукацыі для паспяховага развіцця краіны і грамадства. Вынікам даследаванняў вучонага ў галіне гісторыі міжнародных адносін стала манаграфія: "Міжнароднае супрацоўніцтва Беларусі: гісторыя і новыя выклікі" (2015). У працы асветлена масца Беларусі ў еўрапейскай геапалітычнай прасторы, сфармуляваны прынцыпы і прыярытэты знешняй палітыкі краіны.

Саверчанка І.В. ўваходзіць у склад Дзяржаўнай камісіі па падрыхтоўцы падручнікаў у гуманітарна-грамадазнаўчай сферы, з'яўляецца Старшынёй секцыі філалагічных дысцыплін.
Асабіста падрыхтаваў 3-х кандыдатаў навук.
Працы Саверчанкі І.В. аказваюць значнае ўздзеянне на развіццё гуманітарнай навукі і мастацтваў, станоўча ўплываюць на адукацыйныя працэсы, істотна паляпшаюць якасць выкладання філалагічных і гуманітарных дысцыплін, служаць кансалідацыі грамадства на прынцыпах гуманізма, спрыяюць міжнароднаму супрацоўніцтву і міжкультурнаму дыялогу.
Навуковыя і творчая здабыткі Саверчанкі І.В. атрымалі міжнароднае прызнанне. Ён з'яўляецца лаўрэатам Міждзяржаўнай прэміі "Зоркі Садружнасці".

Спіс асноўных публікацый:

Манаграфічныя працы
1. Саверчанка I. В. Старажытная паэзiя Беларусi XVI – першая палова XVII ст. – Мінск: Навука і тэхніка, 1992. – 254 с.
2. Саверчанка I. В. Канцлер Вялiкага Княства: Леў Сапега. – Мінск: Навука і тэхніка, 1992. – 64 с.
3. Саверчанка I. В. Астафей Валовіч: гісторыка-біяграфічны нарыс. – Мінск: Полымя, 1992. – 94 с.
4. Саверчанка I. В. Сымон Будны – гуманiст i рэфарматар. – Мінск: "Універсітэцкае", 1993. – 223 с.
5.Саверчанка I.В. Апостал яднання i веры: Язэп Руцкi. – Мінск: Навука і тэхніка, 1994. – 72 с.
6. Саверчанка I. В. Aurea mediocritas. Кніжна-пісьмовая культура Беларусі: Адраджэнне і ранняе барока. – Мінск: Тэхналогія, 1998. – 319 с.
7.Sawertchanka Iwan. Menschliche Dimension: intellektuelle und geistige Bereiche = Чалавечае вымярэнне: інтэлектуальная і духоўная сферы. Minsk: Friedrich Ebert Stiftung, 2004. – 56 s.
8.Саверчанка, І.В. Паэтыка і семіётыка публіцыстычнай літаратуры Беларусі XVI – XVII стст. / І.В.Саверчанка. – Мінск: Беларус. Навука, 2012. – 463 с.
9.Саверчанка I. В. Міжнароднае супрацоўніцтва Беларусі: гісторыя і новыя выклікі. Мн., 2015.

Мастацкія кнігі
1.Саверченко И. В. Блеск короны: Повесть-нарация, эссе / Иван Саверченко. Минск: Мастацкая літаратура. 2014. – 326 с.
2.Саверчанка, І.В. Улада пячаткі: легенда, аповесць, містэрыя, эсэ / Іван Саверчанка. Мінск: Мастацкая літаратура. 2016. – 406 с.

Тэксталагічныя выданні і дапаможнікі
1.Старажытная беларуская літаратура (XII – XVII стст.) / Уклад., прадм., камент. І.Саверчанкі. Мн., 2007. – 608 с.
2.Францыск Скарына. Выбраныя творы / Уклад., прадм., пер. на бел. мову І.В.Саверчанкі. Мінск: Беларус. навука. 2008. – 110 с.
3.Беларуская літаратура X – XV стст. / Уклад., прадм., каментарыі, пер. на бел. мову і адаптацыя І.В.Саверчанкі. – Мінск: Беларус. навука, 2010. – 410 с.
4.Кладезь мудрости и благодати. Фольклор и литературные памятники Беларуси / Составление, вступительная статья и комментарии доктора филологических наук И.В. Саверченко. М.: Художественная литература. 2010. – 712 с. (Серия: "Классика литератур СНГ").
5.Памятники литературы Беларуси X–XVIII вв. / Составление, вступительная статья, литературная обработка текста, перевод на русский язык: И.В.Саверченко. Минск: Беларус. Энцыкл. імя П.Броўкі, 2013. – 464 с.
6.Беларуская літаратура XVI ст. / Уклад., прадм., камент., пер. на беларус. мову і адаптацыя І.В.Саверчанкі. – Мн.: Беларуская навука, 2015. – 570 с.
7.Ладья сокровищ. Белорусская литература XIX – начала XX в.: пер. с белорус. / Перевод, составление, предисловие, комментарии И.В. Саверченко». Минск: Беларусь, 2015. – 319 с.
8.Шэдэўры пісьменства і літаратуры Беларусі X – XVII стагоддзяў / Укладанне, прадмова, каментарыі, пераклад І.В. Саверчанкі. – Мн.: Беларусь, 2016. – 567 с.
9.Зарэцкі, М.; Мрый, А. Творы / Уклад. прадм. і камент. І.В. Саверчанкі. Мінск: Мастацкая літаратура, 2018. – 702 c. (Залатая калекцыя беларускай літаратуры; Т.17).

Раздзелы ў калектыўных працах
1.Саверчанка, І. В. На сумежжы культур: Рэнесанс, Рэфармацыя і ранняе барока // Нарысы па гісторыі беларуска-рускіх літаратурных сувязей. – Мінск: Навука і тэхніка, 1993. – Кн. 1. – С. 87 – 203.
2.Саверченко И. В. Литература Белоруссии эпохи Возрождения и немецкая реформационная мысль // Weissrussland und der Westen. Dresden, 1998. – S. 121 – 143.

708 пак.
Раб. тэл.:284-25-01
8(044)567 61 16
E-mail: jaharad@mail.ru

Намеснік дырэктара па навуковай рабоце філіяла "Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы" Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

Вехі біяграфіі:

Нарадзіўся 29.07.1951 у в. Ракаў (цяпер аграгарадок Валожынскага раёна Мінскай вобласці). У 1968 г. скончыў Ракаўскую сярэднюю школу, у 1977 г. філалагічны факультэт БДУ. Працаваў у выдавецтвах БДУ і "Вышэйшая школа".

З 01.04.1978 ў Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР. Працаваў на пасадах малодшага, старшага, вядучага навуковага супрацоўніка. У 1995 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю "Праблема інтэлектуалізму ў сучаснай беларускай лірыцы". У 2000 – 2003 гг. займаўся ў дактарантуры пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы. У 2008 г. атрымаў навуковае званне дацэнта. У 2016 г. абараніў доктарскую дысертацыю "Мастацкі свет літаратурнага твора як катэгорыя паэтыкі". Выкладаў па сумяшчальніцтву ў Беларускім дзяржаўным педагагічным універсітэце імя Максіма Танка, Беларускім дзяржаўным універсітэце культуры і мастацтваў.

Адзін з укладальнікаў біябібліяграфічнага слоўніка "Беларускія пісьменнікі" ў 6 тамах (1992 – 1995). Прымаў удзел у стварэнні персанальных энцыклапедый "Янка Купала" (1986), "Максім Багдановіч" (2011).

Лаўрэат прэміі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі 2013 года, лаўрэат Літаратурнай прэміі "Залаты Купідон" (2014). Узнагароджаны Ганаровай граматай Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2011, 2018).
Напрамкі даследаванняў: філасофская і эстэтычная праблематыка літаратуры, тэарэтычная паэтыка, метадалогія літаратуразнаўчага аналізу, нараталогія.

Асноўныя навуковыя публікацыі:

1. Гарадніцкі, Я. А. Думка і вобраз: праблема інтэлектуалізму ў сучаснай беларускай лірыцы / Я. А. Гарадніцкі. – Мінск : Навука і тэхніка, 1986. – 120 с.
2. Чабан, Т. К., Гарадніцкі, Я. А. Сучасная паэзія і фальклор / Т. К. Чабан, Я. А. Гарадніцкі. – Мінск : Навука і тэхніка, 1988. – 128 с.
3. Гарадніцкі, Я. А. Мастацкі свет беларускай літаратуры ХХ стагоддзя / Я. А. Гарадніцкі ; навук. рэд. У. В. Гніламёдаў. – Мінск : Беларус. навука, 2005. – 206 с.
4. Гарадніцкі, Я. А. Паэтыка беларускай літаратуры ХХ стагоддзя: суб'ектна-аб'ектныя суадносіны / Я. А. Гарадніцкі ; навук. рэд. У. В. Гніламёдаў. – Мінск : Беларус. навука, 2010. – 332 с.
5. Гарадніцкі, Я. А. Літаратура як мастацтва: камунікатыўнасць, інтэрмедыяльнасць, наратыўнасць / Я. А. Гарадніцкі. – Мінск : Беларус. навука, 2014. – 401 с.
6. Гарадніцкі, Я. А. Мастацкі свет літаратурнага твора як катэгорыя паэтыкі : аўтарэферат дысертацыі на атрыманне навуковай ступені доктара філалагічных навук / Я. А. Гарадніцкі. – Мінск : Права і эканоміка, 2016. – 48 с.
7. Гарадніцкі, Яўген. Па абодва бакі тэксту: увасабленні, інтэрпрэтацыі / Яўген Гарадніцкі. – Мінск: Беларуская навука, 2018. – 272 с.
8. Гарадніцкі, Я. А. Адметнасць стылявой парадыгмы беларускай прозы: сінтэз прадметнага і сімвалічнага выяўлення мастацкага свету / Я. А. Гарадніцкі // Сучаснае беларускае літаратуразнаўства: сістэма каштоўнасцей і прыярытэтаў / НАН Беларусі, Ін-т літаратуры імя Я. Купалы ; навук. рэд. В. А. Максімовіч. – Мінск : Беларус. навука, 2006. – С. 156–177.
9. Гарадніцкі, Я. А. Мастацкая рэфлексія беларускай літаратуры як фактар актывізацыі творчых пошукаў / Я. А. Гарадніцкі // Літаратура пераходнага перыяду: тэарэтычныя асновы гісторыка-літаратурнага працэсу / М. А. Тычына [і інш.] ; навук. рэд. М. А. Тычына. – Мінск : Беларус. навука, 2007. – С. 101–160.
10. Гарадніцкі, Я. А. Нацыянальны вобраз свету і праблема агульначалавечага ў паэзіі Янкі Купалы / Я. А. Гарадніцкі // Янка Купала і Якуб Колас і дзяржаўна-культурнае будаўніцтва / В. А. Максімовіч [і інш.] ; навук. рэд. М. А. Тычына. – Мінск : Беларус. навука, 2007. – С. 370–409.
11. Гарадніцкі, Я. А. Сацыялогія літаратуры на сучасным этапе: суб'ектна-аб'ектныя дачыненні творчага працэсу / Я. А. Гарадніцкі // Чалавечае вымярэнне ў сучаснай беларускай літаратуры / М. А. Тычына [і інш.] ; навук. рэд. М. А. Тычына. – Мінск : Беларус. навука, 2010. – С. 169–220.
12. Гарадніцкі, Я. А. Літаратура ў сістэме мастацтваў: светапоглядны ўніверсалізм і стылявая адметнасць / Я. А. Гарадніцкі // Міждысцыплінарныя даследаванні актуальных праблем тэорыі літаратуры / М. А. Тычына [і інш.] ; навук. рэд. М. А. Тычына. – Мінск : Беларус. навука, 2011. – С. 109–164.
13. Гарадніцкі, Я. А. Аўтарская самарэфлексія ў мастацкім і немастацкім дыскурсе / Я. А. Гарадніцкі // Тэорыя літаратуры ў дыялогу еўрапейскіх культур / М А. Тычына і інш.; навук. рэд. М. А. Тычына – Мінск: Беларус. навука, 2017. – С. 100–117.
14. Гарадніцкі, Я. А. Праблема візуальнага ў літаратуры / Я. А. Гарадніцкі // Наука и инновации. – 2011. – № 9. – С. 55–57.
15. Гарадніцкі, Я. А. Персанажная ідэнтыфікацыя ў літаратурным творы: прыёмы і сродкі / Яўген Гарадніцкі // Białorutenistyka Białostocka (Беласток, Польшча). – 2012. – Т. 4. – S. 59 – 68.
16. Гарадніцкі, Я. А. Аповесць Івана Шамякіна "Гандлярка і паэт": жанр, кампазіцыя, галасы аўтара і герояў / Яўген Гарадніцкі // Полымя. – 2013. - № 5. – С. 130 – 134.
17. Гарадніцкі, Я. А. Раман Уладзіміра Караткевіча "Нельга забыць": аўтар / герой, проза / паэзія, літаратура / мастацтва / Яўген Гарадніцкі // Białorutenistyka Białostocka (Беласток, Польшча). – 2013. – Т. 5. – S. 172 – 180.
18. Городницкий, Е. А. Ритм как структурообразующий фактор в произведениях белорусской классической поэзии / Е. А. Городницкий // Вісник Дніпропетровського універсітету імені Альфреда Нобеля. – 2013. – № 2. – 0,6 ул.-выд. арк.
19. Гарадніцкі, Я.А. Стыль у суадносінах з іншымі катэгорыямі паэтыкі / Я.А. Гарадніцкі // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя гуманітарных навук. – 2014. – № 1. – С. 97 – 101.
20. Гарадніцкі, Я. А. Адказнасць перад жыццём, часам і "строгім вершам" (паэзія Аркадзя Куляшова на стагадовым рубяжы) / Яўген Гарадніцкі // Полымя. – 2014. – № 2. – С. 123 – 133.
21. Городницкий, Е. А. Художественный мир литературного произведения в контексте творческого процесса / Е. А. Городницкий // Вісник Дніпропетровського університету імені Альфреда Нобеля. Серія Філологічні науки.– 2014. – № 1. – С. 7 – 11.
22. Гарадніцкі, Я. А. Праблема аўтара ў беларускім літаратуразнаўстве / Я. А. Гарадніцкі // Труды БГТУ. История. Философия. Филология. – 2014. – № 5. – С. 140 – 144. – 0,6 ул.-выд. арк.
23. Гарадніцкі, Я. А. Гістарычны вопыт ХХ стагоддзя і мастацкі стыль у літаратуры / Яўген Гарадніцкі // Полымя. – 2015. – № 8. – С. 129 – 131. – 0,2 ул.-выд. арк.
24. Гарадніцкі Я. Калектыўна-фальклорнае і індывідуальна-аўтарскае мастацкае выражэнне: гісторыя ўзаемадзеяння / Яўген Гарадніцкі // Полымя, 2016, №10. С. 122-129.
25. Городницкий, Е, А. Роль художественной саморефлексии в становлении новой белорусской литературы в начале ХХ в. / Е. А. Городницкий // Studia Litterarum (Масква, Расія). – 2017. – Том 2. – № 1. – С. 268 – 283; электронны варыянт: http://studlit.ru/2017-2-1/Gorodnitsky.pdf.
26. Гарадніцкі, Я. А. Рамачныя кампаненты ў структуры твораў Уладзіміра Караткевіча / Я. А. Гарадніцкі // Труды БГТУ. Серия 4. Принт- и медиатехнологии. – 2017. – № 1. – С. 64 – 70.
27. Гарадніцкі, Я. А. Экспазіцыя ў літаратурным творы: тыпалогія і функцыі / Я. А. Гарадніцкі // Труды БГТУ. Серия 4. Принт- и медиатехнологии. 2018. № 2. С. 106 – 112.

206 пак.
Раб. тэл.:332-18-02
+375 29 606 47 28
anatol1976@gmail.com

Вучоны сакратар філіяла "Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы" Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

Вехі біяграфіі:

Нарадзіўся 14 лютага 1976 г. у в. Вялікія Круговічы Ганцавіцкага раёна Брэсцкай вобласці.
1993 г. – закончыў школу.
1998 г. – закончыў Брэсцкі дзяржаўны ўніверсітэт.
1998 – 2001 гг. – вучыўся ў аспірантуры Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы НАН Беларусі.
2000–2003 гг. – вучыўся ў аспірантуры Інстытута еўрапейскіх даследаванняў НАН Украіны.
2004 г. – абараніў кандыдацкую дысертацыю ў Інстытуце гісторыі НАН Украіны на тэму "Станаўленне савецкай сістэмы адукацыі ў заходніх абласцях БССР у 1939–1941 гг.".
2004– 2007 гг. – працаваў на пасадах дацэнта і старшага выкладчыка кафедры філасофіі і гісторыі УА "Баранавіцкі дзяржаўны ўніверсітэт". Выкладаў дысцыпліны "Гісторыя Беларусі", "Філасофія".

Верасень 2009 – студзень 2011 г. – старшы навуковы супрацоўнік Дзяржаўнага літаратурна-мемарыяльнага музея Якуба Коласа.
Студзень – жнівень 2011 г. – метадыст аддзела міжнароднай і сацыякультурнай дзейнасці ДУА "Інстытут культуры Беларусі".
Студзень – жнівень 2012 г. – старшы навуковы супрацоўнік Дзяржаўнага літаратурна-мемарыяльнага музея Якуба Коласа.

Верасень 2012 г. – лістапад 2015 г. – навуковы супрацоўнік аддзела тэатральнага мастацтва Цэнтра гуманітарных даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі.

2014 г. – абараніў кандыдацкую дысертацыю ў НАН Беларусі на тэму "Беларуская дзіцячая драматургія".

Ад снежня 2015 г. – вучоны сакратар філіяла "Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы" дзяржаўнай навуковай установы "Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі".

Сфера навуковых інтарэсаў:
Навуковыя зацікаўленні ў галіне літаратуразнаўства:
- беларуская дзіцячая драматургія,
- коласазнаўства,
- сучасная літаратура,
- літаратурнае краязнаўства і інш.

Публікацыі:
Польш за 200 навуковых публікацый па разнастайных праблемах гісторыі Беларусі і літаратуразнаўства. Аўтар 10 кніг, у тым ліку манаграфій:

"Беларуская дзіцячая драматургія" (2012).

У манаграфіі ўпершыню прааналізавана і ахарактарызавана на шырокай сістэматызаванай аснове развіццё беларускай дзіцячай драматургіі, раскрываюцца агульныя тэндэнцыі развіцця драматургіі для дзяцей на кожным з этапаў, выяўляюцца змены і асаблівасці характараў у беларускай п'есе для дзяцей. Вартасць атрыманых вынікаў заключаецца ў стварэнні цэласнай працы па праблеме ха- рактару ў беларускай дзіцячай драматургіі на працягу стогадовай гісторыі яе існавання, а таксама ў крытычнай рэвізіі многіх ранейшых палажэнняў літаратуразнаўства і крытыкі. Кніга разлічана перадусім на філолагаў, а таксама тэатральных дзеячаў – як прафесіяналаў, так і аматараў.

«"Наш Касцюшка слаўны!": гістарычная постаць Тадэвуша Касцюшкі ў беларускай літаратуры» (2017).
Гэта першае даследаванне мастацкага вобраза ў беларускай літаратурнай традыцыі лідара вызвольнага паўстання 1794 г. у Рэчы Паспалітай, героя барацьбы за незалежнасць англійскіх калоній у Паўночнай Амерыцы Андрэя Тадэвуша Банавентуры Касцюшкі. Увагай даследчыка ахоплены ўвесь вядомы корпус беларускіх літаратурна-мастацкіх тэкстаў, прысвечаных Касцюшку.
Кніга разлічана як на спецыялістаў — філолагаў, гісторыкаў, краязнаўцаў, так і на самае шырокае кола чытачоў.

"Крынiцы паэтычнага натхнення : перадумовы стварэння класічных твораў Якуба Коласа" (2017).
У рабоце аналізуецца, як, з якой такой прычыны сялянскі хлопчык Костусь Міцкевіч стаў не проста пісьменнікам, а беларускім нацыянальным класікам: разглядаюцца галоўныя акалічнасці, што абумовілі творчае ўзыходжанне Якуба Коласа на Парнас, а найперш людзі, якія кардынальна паўплывалі на творчы геній паэта. Прасочваецца эвалюцыя пісьменніцкага станаўлення. Раскрываецца жыццёвы дэтэрмінізм лепшых твораў Песняра. Гэта дае магчымасць глыбей зразумець аднаго з галоўных апосталаў беларускай літаратуры і нацыі.
Напісаная даступным стылем, жывою беларускаю моваю работа будзе цікавай шырокаму колу чытачоў – ад школьнікаў да навукоўцаў. Яе вынікі маюць значэнне для навучальных устаноў у справе вывучэння беларускай літаратуры, а таксама для ўстаноў культуры пры арганізацыі мерапрыемстваў на тэматыку жыцця і творчасці Якуба Коласа.